Hunsrücker Platt

Auswanderung nach Brasilien


zurück zur Startseite

Brasiljebrief 1909

Anna Margaretha - Erna - Adam Claas


Sinimbu, de 4. September 1909

Liewe Verwandte

Datmol hommer lang uff us warde geloss. Der werd wuhl schun gedaacht honn, die in Brasilije die denke nit me an us. Awer näh, die Sache is die, mer schräiwe im letzte Brief an Ouch, dat mer noch nit gleisches mit gleischem vergelte kunnde, wäil mer noch nit photographärt sinn. Da dat noun endlisch de Fall is, schräiwe mer nound unn sende Ouch us Bild.

Mer sinn noch all gesund unn munter, trotzdäm de Gesundhätszustand im ganze Munizip in schläschter war. Die gelwe Pocke sinn ined Land geschleppt wor unn ginge vun Hous zu Hous. Bis jetzt sinn mer verschont blieb. Dr. med. Hardegger unn Heinz von Ortenberg honn die Impfung ahngeordent. Viele Familie losse impfe um sich vor däh boshaft Krankhät se schütze. Aach mer honn de Versuch gemach. Die mäste Läit halle nix vuner Impfung unn stehner misstrouisch gähn iewer. Die Regierung läht in Brasilije käne Zwang uuf, um die Bevölkerung zur Impfung se verahnlosse, unn deshalb werd ähr oussem Wähsch gang. Sterwefäll an de Pocken kame glicklischerwäis nor sehr verähnselt vor. In Nischte vun mäinem Brurer Peter is drahn gestohreb. Peter Hölz unn Familiesch hon se aach dorisch mache miesse, sinn all sowäit glicklisch devun kumm, nor bäi ihm sinn se dorsch Verkältung uff die Aue geschlahn unn er word genärischt sich paar Wuche vum Pastor Hamman behannele se losse, däm it geglickt is ihn wierer ganz hersestelle. Hamman is in deitscher Arzt unn woohnt in Sinimbu.
Vorisch Johr war die Dullwut unner de Hunn in erschreckender Wäis uufgeträt. Viel Persone wurde vun dolle Hunn gebiss. In Suhn vum Lehrer Schieferdecker word vun änem dulle Goul gebiss, selbst inn Mutter word vun säinem Kind gebiss, unn musst säisch ewefalls wie alle anere betroffene Persone inned Institut noh Rio de Janeiro begenn. All die dat dortische Institut uffsucht hon wurde wierer gehält.

Dat Ähr war vorisch Johr ganz vorzischlisch geroht, dat Johr isse wenischer gut ousgefall. It war dat ganz Johr ziemlisch nass, wat zur Folisch hatt, dat it Ähr beim Reife beinträschtischt wor is. Mais issen 1/3 vum Ganze foul, Tuwak gawed dies Johr 97 Arrober gähn 146 Arrober im Vorjohr, de Preis vor in Arrober 3800 gähn 7500 Reis im Vorjohr.

In Dillephon orer Fernsprecher is vun Santa Cruz dorisch Rio Pardinho unn Sinimbu bis in die hinnerschte Kolonie vorisch Johr vun de Regierung gebout wor.

Dohmols vor 50 Johr als mer vun Däitschland hie ahnkamde, hat ma vun de wilde Mensche nix gehort und gesieh, awer nound im Verlaf vun 50 Johr kame se hie in verschiedene Gäschende zum Vorschäin. Vorische Summer kamese aach dorisch us Pikade. An die 50 – 80 sinn it gewäs. Ous nächster Näh kunnte mer se ahngucke, se sinn zutroulischer woor unn berele sisch bäi de Deitsche um Nahrung dorisch. Ähr Fareb is dreckisch broun, lange schwarze Hoor hänge wiest um de Kopp unn gennen domit in rescht willes Oussiehn. Se schaffe nit, ähr Nahrung besteht ous Mäis, Ratte, Wärmer unn de gleische meh. All dat wärd vun däne roh gess. Hie in Bäispiel: Bäi änem Kolonist hie in de Näh ging in Kuh in, de Besitzer derselwe hot die Hout abgezoh unn iewerließ dat Fleisch de Aasgeier. Selwische hatte dat Werik schun zur Häläft beend, doh kame die Wilde unn fraßen mit kolossalem Appetit dat iewerische. Se ginge dorisch die uffene Landstroße, ohne dat se jemand in Läid zugefiescht hon, heschtens dat se die Läit angeberelt hon. Se zeite sich anfangs ziemlisch ängstlich, wat spärer einer freche Dreistischkät Platz gemach hot. Se schmeisse bäi verschiedene Kolonisten mit Stän uuf Däscher und Deere unn verschwande im Wald ohne wierer gesieh se were. Glicklischerwäis gehöre se nit zum Stamm de Coroados, wie se in de Provinzen Parana, Santa Catarina unn Sao Paulo vorkumme. Dat Vullik is sehr besartisch unn hon in genannte Provinze schun manisch Kolonistenglick zerstehrt.

Vorisch Johr wahre die Mäis unn Ratte in ganz Brasilije furschtbar uffgeträht. Grumbeere worde vunin ousem Borem gewiehlt. Gemies, Zuckerrohr unn alle andere Feldfrischt wurde vernischt, de Mais word in de Hitte gefress. Bei Daach war kän Mous orer Ratt se siehn, awa bäi Ahnbruch de Dunkelhät kamese in furschtbare Masse ousem Wald in die Maishitten geströmt. In den Maishitte kunnt ma in diefster Dunkelhät Hunderte derselwe in korzer Zäit doht mache. In Mann hot die Dehr uffgemach unn schoss mit äner Pistol ins dunkle unn guck, er hat 5 Ratte erschoss.

Die Hauschrecke honn us glicklischerweis wierer verloss. Hoffentlisch sinn se wierer in ähr Heimat Argentinien zrickgekehrt.

Dat Friehjohr setzt mit scharfer Truckehät in, wenn it so wäirer geht, honn mer nette Oussichte. Hoffentlisch werd ball de ersehnt Rähn falle.

Dat 50 jährig Jubiläumsfest zu Ehren user Ankunft in Sinimbu word am 27. Oktober 1907 glänzend gefeijert. Mer sende Ouch de Festbrief in änem andere Kuvert. Ferner sende mer in Postkart welsche dat Santa Cruzer Rothes zeit, Camara Municipal Collegio Districtal, Distriktalschule unn de Torem vun de protestantisch Kerisch.

Us Ubstbäm verspresche in reisch Ähr se genn. Allet steht in de Blütepracht. Versuche zur Veredlung ouslänischer Ubstsorte honn mer aach schun angestallt. Deitsche Äppel unn Berebääm, ferner japanische Quetsche, japanische Blutquetsche unn andere hiesige Quetschearte honn mer zum wachse bracht, eweso Aprikose.

Nound will äijsch mäin Schreiwen schließe unn Ouch vieldausendmol grieße. Mer hoffe, dat Ouch däh Brief bäi bester Gesundheit antreffe duht. Vuller Erwartung auf baldische Antwort verbläibe äijsch
Ouer Adam Claas

Grieß alle Verwandte in Hundheim. Gruß vun de klän Erna die mit uffem Bild is.


De Originalbrief als PDF: Brasilienbrief 1909

zrick an de Anfang