Rio Pardinho den 27. Januar
1895
Liewer Fräind David Wagner !
Äisch honn schun vor dräi Johr an Georg Peter Claas geschrieb unn
noch in Bäilaach vun säiner Wächters Gothe, in Voolsbrustfehrer, unn
honn noch kän Antwort erhall.
Äisch wäß nit, is er vun säinen Läere erlöst wor orer is de Brief
nit aankumm. Nound schräib dou mär wie it mittem steht, sullt äisch
dat Rätsel nit errore, so geb ihm dat Schreiwe aach se läse domit er
mär dat Rätsel leese dut.
Nound will äisch där aach schreiwe wie it us in de Revolution ergang
is, mer sinn Gott säi Dank mit häler Hout devunkumm. Wenn us die
Gefahr gedroht hot, dann honn mer Kiste unn Kaste uffgepackt unn
sinn in de Wald geflischt. Mäi Familisch mußt zwo Nächt oußer Hous
schlofe, äisch honn immer dat Hous bewacht, awa it war nit närisch
denn it is nix kumm.
Vorisch Johr am 10. Februar 1894 word Santa Cruz gestäremmt. Morjens
um 4 Ouer word die ganz Stadt umstallt, doh sullte alle Beamte
umbracht wäre. Zwo vun däne Uuerschte ware so noh draan, dat se nit
emol Zäit harre sich aanseduhn unn se mußte sogar mit de Unnerbuxe
it Hous verlosse. Se mußte Stunne wäit lafe, ehe se sisch die Klärer
aanduhn kunnte.
Doh plinderte die Uffstänische 3 Daach lang in de Stadt. Am 13.
Februar morjens früh dunnerte die Regierungskanone wierer in de
Stadt. Se kämpfte vier Stunne lang, bis sisch die Uffstänische
zurick gezoh hon. In däm Kampf sinn 15 Mann gefall.
It war in Glick for us dat de Feind in Daach frieher kam, alle
Deitsche ware schun schlagfertisch, bloß us Pikade noch nit. Mäine
Dochtermann unn all mäin Brierer und Brierersiehn ware schun
schlagfertisch, doh sinn die Uffstänische vorbäigezoh, sunst wäre
mer mitte im Fouer gewäs. Dobäi nahme se mer in Goul mit, welscher
äisch bis hout noch nit wierergesiehn honn unn aach nix meh bekomm
honn devor. Dat sinn mäin ganze Verluste die äisch bäi de Revolution
erlitt honn.
Ma kann iewerhaupt sahn it ware for us Koloniste gure Zäire. Mer
planzte unn erntete unn kehrte us an kän Revolution meh unn us
Produkte harre rasande Präise, jed Kilo Speck kostet 1 Marik, Mais 6
Marik, 1 Sack Grumbeere 4 Marik.
Äisch winscht doch die Revolution wär bal se Enn, denn it is schun
manisch Blut vergoss wor. It is schun manscher Vatter unn manscher
Suhn vun de Familisch entriss wor unn nound viele Witwe mit de
Kinner derwe miese.
It is sogar in däne Daach in Flecke gestäremt wor, wobäi änem Mann
de Hals abgeschniet wor is unn alle Kaafläit geplinnert wor sinn.
Die fäindlisch Schar wullt de Beermester umbrenge, doh nound de
ermord Mann die Band verrot hat, mußt er säin eijenes Lewe inbieße.
So kann it noch lang douere, die Regierungspartei git nit uff unn
die aner Partei läßt nit noh. It drohe immer Gerüchte it ging vun
nouwem los. Wer wäß wie it noch wäre werd.
Nound muß äisch aach berischte dat mäines Brurersdochtermann,
Heinrich Wegener, vorisch Johr mit säiner Fra unn säinem änzische
Suhn driewe in Deitschland war. Er wullt ouch besuche awer it war
ihm nit vergönnt, denn säine Suhn war zwo Monat krank, er hot nägst
am sterwe gelän. Als er genes war mußte se sisch uff die Räs begenn
noh Brasilje, denn de Winter war nägst.
Er war bäi säiner Mutter unn de Brierer uff Besuch, als er wierer
zrick kam bracht er säin Mutter unn zwo Brierer mit ähre Familie
mit. Däh ähn hot sich in Kolonie für 13.000 Marik kaaft, däh aner
hot in Gastwirtschaft in Santa Cruz.
Säin Mutter wohnt bäi ihm, er is Kaafmann. Er hot viel Ware ous
Deitschland mitbraacht. Er hot zwo Laare, ähne in Santa Cruz unn
ähne hie in Rio Pardinho. Ähne Bruder is noch in de Heimat bäi
Hamburg, Cranz an de Elbe.
Während de Räs hielt mäine Brurer Peter Claas mit ähnem Larediener
dat Geschäft uff.
Nound muß äisch der aach berischte dat us die Hauschrecke wierer
iewerfall honn. Als se gefloh kame fraße se uus die Bohne, dat Koor
unn dat Gemies alles ab, bloß die Grumbeere hon se stehn geloss.
Nound laachte se die Brut wierer in die Erd so dat noh sechs Wuche
de Borem mit junge Hauschrecke bedeckt war. Nound mußte mer se
begrawe dat kän meh iewerisch war.
Als dat vullend war, beplanzte mer dat ganz Land mit Mais. Däh steht
nound in voller Blüte unn verspricht in gud Ähr. Die Grumbeere sinn
aach gut geroot, mer esse jede Daach zwomol.
In uuser Familisch steht it noch immer bäim alte, bloß bäi mäinem
Brurer Philipp hot sisch die Kinderzahl um äns vermehrt, it sinn
jetzt siewe, wovun zwo ous de School sinn.
Mäine jingste Suhn kimmt aach dat Ostere ous de School.
Nound will äisch mäin Schreiwe schließe unn duhn ouch alle
vieldausendmol grieße.
Grieß mer aach all däin Geschwister unn schreib mer de Name wer
däine Schwor in Hundheim is.
Grieß mer J.P. Claas unn säin ganz Familisch unn schreib mer ähre
Familiename, denn äisch wäß noch nit ähre Familiename. Unn noch in
besunere Gruß an Peter Gewehr. Grieß mer all diejenische die noch
mäiner gedenke.
Nound dann Gott zum Gruß unn in glicklisches noues Johr unn äisch
winsche dat däh Brief loh ouch bäi gurer Gesundhät ahntreffe werd.
Amen.
Adam Claas |